Бахар Ганна
Гэтага дня Міколка чакаў з асаблівым хваляваннем. Чаму? Ды таму, што набліжаўся не просты дзень, а Дзень яго нараджэння, дзень, калі яму споўніцца 10 гадоў.
Была нядзеля. Міколку не спалася. На душы было радасна, а сэрца праста спявала, бо настаў гэты доўгачаканы дзень. Хлопчык устаў, зрабіў зарадку, памыўся, апрануў свой святочны касцюм, які падрыхтаваў яшчэ ўчора звечара, і тут жа заспяшаўся на кухню, каб дапамагчы матулі. Мама ўсё ўжо падрыхтавала. Патрэбна было толькі сервіраваць стол. Міколка дапамог расставіць талеракі, побач паклаў відэльцы і лыжачкі, паставіў кубачкі. На сярэдзіну стала мама паставіла прыгожы торт, побач паставілі вазачкі з пячэннем, цукеркамі, фруктамі і другія прысмакі. Засталося толькі дачакацца гасцей. Мама ў гэты дзень вырашыла не перашкаджаць Міколку і пайшла да суседкі бабулі Веры.
І вось у дзверы пазванілі. Міколка падбег да люстэрка, уважліва агледзеў сябе і пайшоў адчыняць. На парозе стаялі сябры: Сягрейка, Петрык і Кацярынка. Яны трымалі букеты, якія закрывалі іх тварыкі, і падарункі. Міколка прыняў падарункі, падзякаваў сябрам і запрасіў іх да стала. Дзеці частаваліся, гулялі ў розныя гульні, весяліліся, спявалі песні. Ва ўсіх быў цудоўны настрой.
Праз некаторы час Міколка вырашыў паглядзець, што яму падарылі сябры. Ён пачаў разбіраць падарункі. Аказалася, што Сяргейка падарыў займальную настольную гульню. Кацярынка — цудоўны футбольны мяч. А Петрык – піратэхніку. Міколка быў у захапленні ад падарункаў, асабліва ад Петрыкавага. Ніхто раней не дарыў яму такіх незвычайных падарункаў.
— Вось гэта здорава! У мяне ёсць свой уласны салют! – радасна сказаў хлопчык.
— А давайце яго зараз запусцім, — прапанаваў Сяргейка. – На дварэ ўжо прыцемкі, прыгожае будзе відовішча.
Міколку самому не цярпелася гэта зрабіць, таму ён адразу ж згадзіўся:
— Давайце! Пабеглі хутчэй на двор!
Калі ўсё было гатова, хлопчыкі падпалілі феерверкі. Праз некалькі секунд неба было расквечана рознакаляровым салютам. Толькі што гэта? Адзін феерверк паляцела не ўверх, а ў бок хлява бабулі Веры, дзе яна трымала курэй, і ўпаў на дах. Дзеці не ведалі, што рабіць. Яны стаялі і разгублена пазіралі, як пачынае брацца агонь.Спярша нясмела, апотым усё больш і больш. Першым апамятаўся Міколка:
— Хлопчыкі, пабеглі тушыць пажар! А ты, Кацярынка, бяжы і тэлефануй па нумары 101, раскажы, што здарылася.
Агонь браўся не на жарты. Не паспелі хлочыкі вырашыць, як будуць тушыць пажар, як, пранізваючы цішыню вечара гучнай сірэнай, праз некалькі хвілін на месца здарэння прыбыла машына МНС. З дома выбегла бабуля Вера, Міколкава мама, пачалі збірацца людзі.
Пажарныя працавалі хутка і зладжана. Праз некалькі хвілін пажар быў патушаны, курачкі бабулі Веры выратаваны. Пажарныя падышлі да дзяцей і растлумачылі ім, якую небяспеку поіць піратэхніка і якія наступствы могуць быць, калі яе запускаюць дзеці, папярэдне не пазнаёміўшыся з інструкцыяй, а самае галоўнае — без нагляду дарослых.
Дзеці зразумелі сваю памылку і паабяцалі пажарным, што будуць вельмі асцярожныя з агнём самі і аднакласнікаў сваіх папярэдзяць. А Міколка, Сяргейка і Петрык настолькі былі ўражаны дзеяннямі пажарных, што вырашылі: вырастуць – абавязкова стануць пажарнымі, будуць змагацца з агнём, калі ён будзе выходзіць з-пад улады чалавека.

Ніка Крысціна

Жыла-была курачка Раба. І былі ў яе любімыя дзеткі – дачушка Сакатушка і сыночак Пецечка. Сакатушка па двары хадзіла разам з маці, зерне збірала. Усё яе цікавіла тут: то яна падыме галоўку да сонейка і радасна ўсміхнецца, то за матыльком паімчыцца наўздагон, то любуецца кветачкамі, то з непаседам-ветрыкам гуляе. Пакліча яе матуля – яна хуценька бяжыць на матулін голас. Нікуды далёка не адыходзіць Сакатушка са двара без матчынага дазволу.
А вось Пецечка непаслухмяным рос. Не сядзелася яму ў двары, цягнула яго поле, рэчка, лужок. Тут, на шырокім прасторы, і бавіў Пецечка свой час, пакуль не бачыла матуля.
Аднойчы зайшоў пеўнік на пшанічнае поле. Якраз стаяў час жніва. Па полі, нібы вялізны карабель, хадзіў камбайн. Пецечка зацікавіўся працай людзей. Ён бачыў, як машына заграбае калоссе, потым выкідвае салому, а зерне на хаду ссыпае ў кузаў машыны, якая павольна рухаецца па полі побач з камбайнам.
Вось прасыпалася некалькі зярнятак, вось яшчэ. Пецечка дзяўбе зярняткі, ласуецца. Ах, якія яны смачныя!
А сонейка ўжо ўзбіраецца пад поўдзень. Горача пеўніку, душна. “Ой, якая спёка! Не магу больш трываць! А што калі збегаць да возера, акунуцца ў ваду, крыху асвяжыцца?” – думае Пецечка.
І вось ён рашуча накіраваўся да вады. Забыў пеўнік, што матуля кохную раніцу яго папярэджвала:”Малы ты яшчэ, сыночак. Нельга самому хадзіць купацца, можаш утапіцца. Ты ж плаваць не ўмееш”.
Пецечка, разамлелы, гарачы, з разбегу кінуўся ў ваду. Ах, якая асалода! Але што гэта? Звяло крыльцы, лапкі сталі нібыта чыгунныя, цягнуць углыб. Хоча крыкнуць пеўнік, каб ратавалі, але раскрывае дзюбку, а крыку не чуваць.
Тут Пецечку і канец быў бы, каб не сядзеў з вудаю ў гэты час на возеры шасцікласнік Васілёк. Убачыў ён, што пеўнік тоне, смела кінуўся ў ваду на дапамогу. Падплыў да Пецечкі і выцягнуў яго на бераг. Ляжыць пеўнік, не варушыцца. Успомніў Васілёк, як вучылі яго на ўроках АБЖ дзейнічаць у такіх сітуацыях, і аказаў пацярпеламу першую дапамогу. А калі Пецечка ачуняў, калі яму стала значна лепш, хлопчык адвёў яго дахаты.
Гэта казка, сябры. Але колькі такіх здарэнняў на вадзе бывае ў рэальным жыцці!
Помніце аб гэтым, Пецечкі, Ганначкі, Васечкі, Міколкі.

Свістун Яна

Веснавое сонейка шчодра дарыла сваё цяпло зямлі. На дрэвах набрынялі пупышкі, і з іх вось- вось павінны былі з’явіцца далікатныя зялёненькія лісточкі. Вецярок-свавольнік гнаў некуды па небе лёгкія беленькія хмурынкі. З вясёлым чырыканнем снаваліся ў паветры верабейчыкі. Усё вакол радавалася вясне.
Шпарка крочылі па шырокай вясковай вуліцы Васілёк і Аленка да сваёй бабулі.
Іх бабулю ў вёсцы ведае кожны. Ды і як не ведаць, калі яна тут першая майстрыха. Усё ўмее бабуля Ганна: і прасці, і ткаць, і вышываць, і казку расказаць. Ды ўнучкаў сваіх вучыць таму, што сама ўмее.
— Добры дзень, бабуля, — прывіталіся дзеці, зайшоўшы ў хату.
— Заходзьце, заходзьце, мае даражэнькія. А я перад святам уборкай занялася. Дапаможаце? – спыталася бабуля Ганна.
— Канечне, — у адзін голас адказалі Васілёк і Аленка.
— А якое ж гэта свята будзе? – пацікавілася Аленка.
— Благавешчанне. Вельмі вялікае свята. Яму ў народзе надаюць асаблівую павагу. Кажуць, што на Благавешчанне дзеўка касы не пляце, а птушка гнязда не ўе. А яшчэ кажуць, што на гэтае свята бусел павінен яйка знесці, — патлумачыла бабуля.
— А я ўжо бачыў буслоў. Бачыў, як яны кружыліся над нашай вёскай. І столькі многа іх было, што мне тады падумалася: нездарма У.Караткевіч назваў нашу Беларусь “зямлёю пад белымі крыламі”, — прамовіў Васілёк.
— Вазьмі, унучак, калаўрот ды вынесі, калі ласка, яго ў кладоўку, каб у хаце не замінаў, — папрасіла бабуля ў Васілька.
Ставячы калаўрот у куток, хлопчык прабег вачыма па паліцах, на якіх стаялі збанкі, спарышы, па кроснах і падумаў, што бабуля не спяшаецца развітвацца з рэчамі, якімі цяпер у вёсцы мала хто карыстаецца. На лаве Васілёк убачыў стос старых газет. Яго ўвагу прыцягнуў фотаздымак: побач з дарогай хадзіў чорны бусел.
— Бабуля, Аленка, паглядзіце, што можа быць на свеце, — сказаў Васілёк, працягваючы ім газету.
— Ды не можа гэтага быць! — ускрыкнула ўражаная Аленка. – Нам жа ў школе казалі, што чорны бусел – птушка вельмі асцярожная, месцы для гнездавання выбірае такія, куды не заглядвае чалавек.
— І правільна казалі, — заўважыла бабуля. – А ці ведаеце вы, як з’явіліся ў нас чорныя буслы?
— Не, — адказалі Васілёк і Аленка. – Раскажы, бабуля, раскажы, калі ласка.
— Ну добра, слухайце. Вельмі даўно ўсе буслы былі белыя. Гнёзды рабілі на зямлі непадалёку ад рэк і азёр, каб не лётаць далёка па спажыву. Ды толькі часта прыходзілася ім перарабляць свае наседжаныя месцы, бо разбуралі гнёзды дзікія звяры, размывалі вясеннія паводкі. І вырашылі тады буслы падацца бліжэй да людзей. Пачалі сяліцца на стрэхах. А людзям падабалася такое суседства, бо бачылі, якую карысць прыносяць гэтыя птушкі. Ды і нараджэнне немаўлятак таксама чамусьці звязвалі з бусламі. Пачалі людзі на стрэхі, на высокія дрэвы ўсцягваць старыя колы ад вазоў, каб на іх буслам зручней было гнёзды рабіць.
Пасяліўся ў адным двары на страсе бусел Клёка (такое незвычайнае імя меў таму, што вельмі любіў паклекатаць). Пачаў галінкі насіць ды пераплятаць іх, гняздо ладаваць. А бусел Чэлі (любіў гэты бусел казаць дзе трэба і дзе не трэба “чэ-лі”, таму так яго і назвалі) абраў для сваёй буслянкі кола на дрэве. Не вельмі ён стараўся, каб гняздо было трывалым, бо лічыў, што кола – добрая і надзейная аснова для буслянкі. Ішоў час, гнёзды былі амаль ужо гатовы. Ды трэба ж было здарыцца страшэннай буры. Гняздо Клёкі падчас яе і не зварухнулася, а ад буслянкі Чэлі і знаку не засталося. Пачаў Чэлі ў сваім няшчасці чалавека абвінавачваць.
— Я яму такое зраблю, — казаў ён свайму суседу Клёку, — што ўсё жыццё мяне памятаць будзе: прынясу тлеючую галавешку ды пакладу на страсе, каб і ён, як я, без прытулку застаўся.
— Апамятайся! Што ты такое кажаш?! – заклекатаў Клёка. – Хіба чалавек вінаваты ў тваім няшчасці? Паглядзі на сябе, які ты стаў. Ты ж увесь пачарнеў ад памсты ды злосці.
Паляцеў Чэлі да ракі, зірнуў на сябе і жахнуўся: на яго глядзеў не белы, а чорны бусел.
Сорамна стала Чэлі перад суродзічамі за свой выгля, за свае словы. І вырашыў ён падацца ў глухі цёмны лес, што рос за ракой. У самым гушчары выбраў старое высокае дрэва і зрабіў там буслянку. Ды ўжо не ленаваўся, а шчыраваў, каб ніякая бура яго гняздо растрэсці не змагла.
Аказваецца, не толькі Чэлі апынуўся ў такім становішчы. Як потым ён дазнаўся, за некалькі кіламетраў ад яго пасяліўся другі чорны бусел, трэці, чацвёрты…
Кажуць, нібыта ад іх і пайшлі ў нас чорныя буслы.
— Якая цікавая казка, бабуля, — прашчабятала Аленка. – Вось, аказваецца, да чаго могуць прывесці злосць і помста. Але што ж гэта мы? Давайце будзем прыбіраць.
І работа закіпела.

Свістун Яна
У пятніцу, павячэраўшы, тата, мама і Петрык глядзелі тэлевізар. Раптам ў калідоры зазваніў тэлефон. Тата падышоў і ўзяў трубку. Званіў дзядуля. Ён казаў, што над іхняй вёскай прайшоў ураган і нарабіў шмат бяды; у іх, праўда, абышлося: вецер сарваў толькі некалькі лістоў шыферу з даха.
— Нічога, бацька, не хвалюйся. Заўтра мы з Петрыкам прыедзем да вас і ўсё паправім, — сказаў тата.
Петрыкавы дзядуля і бабуля жывуць у вёсцы. Хлопчык заўсёды з вялікім задавальненнем прыязджаў да іх на канікулы. Наведваліся яны часта і ўсёй сям’ёй, каб дапамагчы дзеду і бабулі хутчэй справіцца з работамі, якіх заўсёды хапала ў вёсцы.
Ужо седзячы ў машыне, Петрык уяўляў, як будуць яму рады сабака Дружок і фанабэрысты кот Мацвей. Марыў хлопчык і пра сустрэчу са сваімі вясковымі сябрамі.
Вось і вёска – астравок татавага дзяцінства. Машына заехала на панадворак. З хаты насустрач выйшлі дзядуля і бабуля. Яны вельмі абрадаваліся прыезду сына і ўнука.
Адразу ж тата агледзеў дах, і яны з дзедам узяліся за работу. Як мог, ім дапамагаў Петрык. У яго нават не было часу, каб збегаць да сваіх сяброў.
Сонейка ўжо пачало памалу апускацца за гарызонт, калі шыфер быў пакладзены. Тата вырашыў агледзець дах з гары. Следам за ім палез і Петрык. Тут панаваў паўзмрок. І вось тата спыніўся, а Петрык нават ускрыкнуў ад нечаканасці: праз маленькае акенца, што было пад самым дахам, выпырхнула сарока.
— Паглядзі, сынок, дзе вырашыла сабе гняздо зрабіць, — сказаў тата, паказваючы на галінкі, пер’е, вату, прынесеныя сарокай.
— А я сёння цэлы дзень чуў, як яна трашчала на ўсю вуліцу, — дадаў Петрык.
Калі спусціліся з гары, тата пайшоў з дзедам, а Петрык кінуўся да бабулі з роспытамі.
— Так, унучак, жыве ў нас сарока, — казала бабуля. — Ведаеш, яна такая ахайная птушка. Мы з дзедам адзін раз назіралі за ёй.
Сядзела спачатку наша прыгажуня на клёне. Доўга чысціла свае пёркі, атрасалася. Потым пераляцела з дрэва на плот і адтуль ужо хацела зляцець

на зямлю. Але ёй увесь час перашкаджалі: то сабака, то дзеці, то машыны. Наканец вуліца апусцела. Сарока зляцела з плота, важна падышла да
лужыны. І тут нечакана птушка акунула галаву ў ваду, а потым ужо ўсё цела. Уяві сабе, унучак, сарока пачала ныраць. Уволю накупаўшыся ў бруднай вадзе, яна села на плот і пачала сушыць мокрае пер’е на сонейку.
Але хутка лужына высахла, і купацца сароцы ўжо не было дзе.
Петрык з вялікай цікавасцю слухаў бабулін расказ. А яна працягвала:
— Мы з дзедам колькі жывём, а такога бачыць не даводзілася. Ведалі, што купаюцца вераб’і , галубы, а каб сарока…
Гісторыя пра незвычайныя паводзіны сарокі здзівіла Петрыка. Пад яе ўражаннем хлопчык вырашыў падзяліцца з бабуляй сваёй таямніцай.
— Помніш, бабуля, мне тата на дзень нараджэння падарыў сцізорык. Той самы, які я браў у лес, калі мы з дзедам па грыбы хадзілі. Хлапчукі з нашага двара прасілі, каб памяняў ножык на маркі, цацачны пісталет ці нават на футбольны мяч. Але я іх не слухаў, бо для мяне не было нічога лепшага на свеце, чым мой складны ножык.
Неяк у двары я сутыкнуўся са сваім прыяцелем Мішкам. У яго быў такі важны выгляд, што я не прамінуў запытацца: “ Чаго ты такі радасны? Добрую адзнаку ў школе атрымаў?” Мішка пакачаў галавой і дастаў з-за спіны каробку, у якой сядзеў верабей. Птушка была вельмі спалоханая. Да лапкі Мішка прывязаў вяровачку, за якую трымаў вераб’я, каб той не паляцеў. Мне стала так шкада небараку, што я, не задумваючыся, прапанаваў Мішку абмяняць птушку на сцізорык. Канечне, мой прыяцель адмовіцца ад такога не змог. Як толькі каробачка апынулася ў маіх руках, я хуценька дастаў вераб’я, адвязаў вяровачку і выпусціў птушачку на волю.
Ведаеш, бабуля, я чуў, як у гэтага верабейчыка б’ецца маленькае сардэчка. А маё сэрца ад радасці таксама гатова было выскачыць з грудзей.
Дома я вырашыў не казаць пра абмен з Мішкам, а сказаў бацькам, што згубіў сцізорык. Не хацелася, каб яны не крычалі.
За гэты час, бабуля, я ніколі не пашкадаваў, што абмяняў свой ножык на жыццё птушкі. А калі бачу неўгамонных вераб’ёў, то мне здаецца, што сярод іх ёсць і той, якога я выратаваў.
— Ты, унучак, правільна паступіў, — сказала бабуля. – А ножык мы з дзедам табе новы купім, нічым не горшы за той, што быў.
Ужо засынаючы, Петрык чуў, як бабуля казала дзеду і тату:
— Слаўны расце ў нас хлопчык, з добрым і чулым сэрцам.

Свістун Яна
Прывітанне, мой амерыканскі сябар!
У нас ужо вечар. Чарговы шчаслівы дзень для мяне закончыўся. Сёння ў школе я атрымала чатыры выдатныя адзнакі. Мае бацькі жывуць у згодзе і каханні. Я іх вельмі-вельмі люблю і імкнуся прыносіць ім кожны дзень толькі радасць.
…За акном ціха-ціха. Сяджу на падаконніку, прыціскаю да сябе плюўавага мядзведзіка – мой дзіцячы талісман – і ўглядаюся ў сіні аксаміт неба. Яшчэ імгненне – і на небе ўспыхвае адна зорка, другая, трэцяя…
Высокае магічнае неба. Яно адно на ўсіх людзей нашай такой безабароннай у Сусвеце жывой планеты. Пэўна, адзін Бог ведае, ці ёсць яшчэ жыццё ў космасе. Зямля ў нас адна на ўсіх. І зоркі, і месяц, і сонейка аднолькава ўсміхаюцца ўсім, табе і мне, дораць нам свой свет, цяпло, прыгажосць. Там, у высокім неабсяжным небе, усё прыгожа і гарманічна. Чаму ж на Зямлі ўсё інакш? Чаму людзі, ахопленыя прагай нажывы, забываюць пра сваю планету, не берагуць, не ўпрыгожваюць яе, як маленькі Прынц, а наадварот, губяць прыгажосць, губяць цывілізацыю, губяць жыццё на Зямлі?
Ведаеш, а высокае магічнае неба падобна на люстэрка. У ім адлюстроўваецца ўсё, што адбываецца з кожным з нас: нашы ўчынкі, нашы мары і надзеі.
На жаль, у навакольным свеце так мала добрых учынкаў!
У адной старой казцы спыталі мудраца: “Які самы важны час у жыцці? Які самы значны ў жыцці чалавек? Які ўчынак у жыцці найважнейшы?” І адказ быў такі: ”Самы важны час – гэта цяперашняе імгненне, таму што мінулае імгненне прайшло, а будучае яшчэ не настала. Самы значны чалавек у тваім жыцці – той, які зараз перад табой і якому ты можаш зрабіць дабро. А самы важны ўчынак – у гэтае імгненне гэтаму чалавеку даць усё добрае, што можаш”.
Павучальная казка, праўда? А ў жыцці дабро чамусьці ходзіць у адзіночку. Зло аб’ядноўваецца дзеля зла. Быць цярпімым да хлусні, злачынства, зла, праяўлення нянавісці, гвалту, на мой погляд, нельга. Хоць і вучыць рэлігія некаторых народаў не трывожыцца і ісці сваёй дарогай, быццам нічога не здарылася, калі хтосьці ў гневе ўдарыў або абразіў цябе.
…Еду ў аўтобусе. Час пік. На месцы, прызначаным для дзяцей і інвалідаў, сядзіць юнак з навушнікамі і мабільным тэлефонам. Побач стаіць пажылая жанчына.
Мяне ўразіла, што ў маладога чалавека не знайшлося ні кроплі спачування. Ён вёў сябе нахабна, як бы гэтай жанчыны побач зусім не было, і наогул, не было нікога, акрамя яго аднаго! А калі б гэта была яго маці ці бабуля? Прыкра бачыць такую душэўную чэрствасць.
…Па вуліцы ідзе дзяўчына. Стомленая, сумная. Ад яе адвярнуліся сябры. Ёй не хочацца жыць. Усе ведаюц: у яе жудасны дыягназ – СНІД.
Дзяўчына спрабавала пакончыць жыццё самагубствам, але ў апошнюю хвіліну ёй выпадкова працягнуў руку дапамогі незнаёмы чалавек…
Яна засталася жыць. Апошнія гады свайго жыцця яна асабліва цаніла і берагла прыгажосць кожнага пражытага дня. Ведала: такіх дзён ёй адмерана вельмі мала. На жаль, хвароба ўзяла сваё…
А што рабіць, калі СНІДам захварэў твой сябар? Твой лепшы сябар, здаровы, ні ў чым не вінаваты, стаў ахвярай гэтай страшнай хваробы!
Канешне, наяве няхай гэта не здарыцца ніколі. Але калі ўсё ж такі захварэў? Што тады рабіць? Прынізіць, закінуць, як нешта ганебнае і непатрэбнае?
Паспрабуй паставіць сябе на яго месца. Я не ведаю, што зраблю. Але веру, што (не дай Бог гэтаму здарыцца) змагу падтрымаць яго, усяліць у яго веру ў бессмяротнасць душы, веру, што ён паспее яшчэ зрабіць многа добрага. Не, я не адвярнуся ад яго.
Тысячы людзей ва ўсім свеце сёння паміраюць ад СНІДу. СНІД – забойца нумар два. Забойца нумар адзін – вайна. Ваенныя канфлікты, тэрарыстычныя акты, палітычныя гульні…
Ваш прэзідэнт нецярпліва супрацьракетныя ўстаноўкі ўсюды ставіць і дэмакратыю ўсталёўвае. Навошта? Дзеля нажывы? Дзеля ўладарства ва ўсім свеце? Веру, што простым людзям, табе і мне гэта не патрэбна: у такіх абставінах усе мы пасажырамі “Тытаніка” сябе адчуваем.
А як хочацца кожнаму верыць у заўтрашні шчаслівы дзень, жыць у спакоі, кахаць і быць каханым! Хіба няма на свеце сілы, якая б змагла спыніць варожыя канфлікты? Вучоныя падлічылі, што за ўвесь час існавання чалавецтва ў міры яно пражыло толькі два тыдні!
Мая бабуля гаворыць: “Людзі сталі страшэнна нецярпімымі адзін да аднаго. Трэба вучыцца быць цярпімым, трэба цярпліва зносіць нават непрыхільныя нам погляды, вераванні, думкі, густы…”
Магчыма, гэта і так. Але ці зможа цярпімасць простых людзей выратаваць зямную цывілізацыю ад страшэннага няшчасця? Ці зменяць свае нечалавечыя памкненні, ці стануць цярпімымі тыя, хто правіць светам?
Напэўна. Калі ўсе чэсныя людзі зямлі аб’яднаюць свае намаганні. Зямля чакае выратавання не ад іншапланецян – ад нас. Мы павінны абараніць жыццё на зямлі. Інакш навошта тады мы жывём на гэтай найпрыгажэйшай з планет?
… Ноч ціха апусцілася на зямлю. Нябесны купал шчодра ўсыпаны зоркамі. Усміхаюся свайму плюшаваму мядзведзіку. На памяць прыходзяць словы М.Багдановіча:
Навошта ж на зямлі
Сваркі і звадкі, боль і горыч,
Калі ўсе мы разам ляцім
Да зор?
Да пабачэння, мой далёкі сябар. У цябе ўжо пачынаецца новы дзень. Няхай ён будзе радасным і шчаслівым. А мне, спадзяюся, прысняцца добрыя сны.
З павагай твая беларуская сяброўка Яна.

5 декабря кинотеатр «Спутник» предоставил возможность ученикам школы посмотреть документальный фильм, Гран-при VIII фестиваля христианских фильмов и телепрограмм Magnificat-2012 «Драўляны народ», созданный режиссером Виктором Аслюком. Лента повествует о пожилом белорусском мастере, резчике по дереву , нашем земляке, Николае Тарасюке, который создает из дерева целый народ.

Для чего мы живем на этом свете? Конечно же, для того, чтобы нести добро, свет всем людям. Для сильных, устремлённых людей, людей, начавших жизнь заново, людей, понимающих, как эта жизнь дорога, какой бы она не была, ребята школы, ДШИ, детского сада подготовили концерт для детей-инвалидов.

29 ноября классный руководитель 4 класса Хведун А.В. и её ваоспитанники посетили Клепачскую сельскую библиотеку. Заведующая Мисюля Н.А. и библиотекарь Задворная Л.М. провели путешествие в мир сказок «Чытаем разам, чытаем па-беларуску!». В работе с детьми, работники нашей библиотеки используют интересные, разнообразные формы работы, позволяющие увлечь ребят, приобщить их к чтению.